به انتقال کالا یا خدمات از محل مبدا (کشور ارسال‌کننده) به مقصد (کشور دریافت کننده) برای هدف تجارت صادرات می‌گویند. از نگاه گمرک جمهوری اسلامی ایران، خروج کالا از قلمرو گمرکی کشور مبدا همراه با رعایت قوانین و مقررات موجود در کشور، صادرات گفته می‌شود. صادرات هر کشور میزان تعامل کشور صادر کننده را باسایر کشورها و همچنین نقطه قوت تولیدات و خدمات آن را نشان می‌دهد. در ازای صادرات کالا می‌توان محصولات و مایحتاج کشور را وارد کرد ،درآمد ارزی کسب نمود. این تبادل و تعامل در برقراری موازنه تجاری و ایجاد تعادل اقتصادی هر کشوری تاثیر به‌سزایی دارد..
بخش بندی صادرات
صادرات از دو دیدگاه تقسیم بندی شده است، در دیدگاه اول صادرات به ۲ نوع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود و در دیدگاه دوم به ۹ بخش قابل تقسیم است .
صادرات به روش مستقیم
معمولا شرکت هایی که توسط خریداران بین‌المللی به صادرات کالا یا خدمات تشویق می‌شوند یا فروشندگانی که توان پرداخت هزینه سازمان خود را دارند، از روش صادرات مستقیم استفاده می‌کنند. در واقع شرکت‌هایی قادر به انجام این روش هستند که بتوانند تمامی فعالیت‌های ضروری برای فروش محصول یا خدمات خود را در کشور مقصد را بر عهده بگیرند. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به تعیین ظرفیت بازار، پیدا کردن مشتری، تعیین کانال‌های توزیع و اقداماتی مثل آماده سازی اسناد و بیمه کردن اشاره کرد.
مزیت ها و معایب صادرات در روش مستقیم
- کسب سود بیشتر: هنگامی که به صورت مستقیم به انجام صادرات بپردازید، شخص یا شرکت دیگری در سود و فروش کالا با شما شریک نمیشود و موجب بالا رفتن سودتان می‌گردد.
- ایجاد لینک‌ها و ارتباطات تجاری: با گذشت زمان می‌توانید شبکه سازی کنید. پس از مدتی متوجه می‌شوید که در حوزه صادرات با افراد خارجی و داخلی زیادی ارتباط تجاری دارید.
- یادگیری صفر تا صد صادرات: پس از این که چندین بار اقدام به صادرات کالا کردید، دیگر نیازی به کمک و همراهی افراد دیگر ندارید. زیرا شما توانسته‌اید صفر تا صد صادرات کالا را یاد بگیرید. با یادگیری صادرات می‌توانید در سایر حوزه‌های زنجیره صادراتی نیز فعالیت کنید.
روش مستقیم صادرات کالا معایبی را هم به دنبال دارد که شامل موارد زیر است:
- هزینه بیشتر: درست است که این روش سود بسیاری دارد ولی از هزینه‌های دیگر آن نباید غافل شد. در این روش شما نیاز به ایجاد یک دپارتمان صادرات و استخدام نیروی انسانی دارید و هزینه حضور در کشور خارجی و بعضی هزینه‌های دیگر را باید بپردازید.
- صرف وقت بیشتر: در این روش باید زمان بیشتری را صرف مراحل صادرات کالا کنید.
- گرفتن مجوزهای قانونی: یکی دیگر از معایب این روش، اخذ مجوزهای قانونی مربوط به صادرات است.
صادرات به روش غیر مستقیم
بیشتر شرکت‌هایی که به تازگی قصد فعالیت‌های صادراتی دارند، از روش صادرات غیرمستقیم استفاده می‌کنند. در این روش به سرمایه خیلی کلان نیاز نیست و شرکت ملزم به استخدام فروشنده یا اجرای قراردادهای مرتبط در کشورهای خارجی نیست. از طرفی دیگر، این روش از ریسک کمتری برای شرکت‌های تازه‌کار برخوردار است.
مزیت ها و معایب صادرات به روش غیر مستقیم
- هزینه کمتر: در روش غیرمستقیم نیازی به ایجاد دپارتمان صادرات و امکانات دیگری نیست. پس هزینه‌های صادراتی بسیار کاهش پیدا می‌کند.
- استفاده از تجربیات افراد: بعضی از واسطه‌ها تجربیات صادراتی خود را به مرور زمان در اختیار شما قرار می‌دهند. به این صورت کم کم تجربه و دانش شما در زمینه صادرات کالا بیشتر می‌شود.
- عدم نیاز به مجوزهای قانونی: نیازی به گرفتن مجوزهای قانونی ندارید.
روش غیر مستقیم صادرات کالا نیز معایبی را هم به دنبال دارد که شامل موارد زیر است:
- عدم تعامل مستقیم با مشتری: معمولا شما هیچ گونه تعامل مستقیمی با مشتری و شناخت نیازها و خواسته‌های او ندارید. بنابراین نمیتوانید برای گسترش صادرات اقدام نمایید.
- عدم کنترل روی قیمت: مشخص کردن قیمت کالای صادراتی و بسیاری از موارد دیگر بر عهده واسطه است و شما در این مورد دخالتی ندارید.
- سود کمتر: در این روش بخشی از سود صادراتی به واسطه تعلق می‌گیرد. بنابراین سود حاصل از صادرات نسبت به روش مستقیم کمتر خواهد بود.
